1 Salonika shahrida. 10 Beriya shahrida. 16 Pavlus Afinada.
Havoriylarning faoliyati 17 bob
1 Pavlus bilan Sila Amfipol va Apoloniya shaharlarini bosib o‘tib, Salonika shahriga keldilar. Bu shaharda yahudiylar sinagogasi bor edi.
2 Pavlus, o‘z odatiga ko‘ra, sinagogaga kirdi va uch hafta davomida Shabbat kunlari yahudiylar bilan munozara olib bordi. U Muqaddas Bitiklar asosida
3 Masihning azob chekishi va o‘likdan tirilishi kerakligini tushuntirib, isbotlab berdi. So‘ng: “Men sizlarga aytayotgan Iso o‘sha Masihdir”, dedi.
4 Yahudiylardan ba’zilari, shuningdek, taqvodor yunonlardan katta guruhi va yuqori martabali ayollarning ko‘pchiligi Pavlus bilan Silaga ishonib, ularga qo‘shildilar.
5 Ammo ishonmagan yahudiylar hasadga to‘ldilar va ko‘chalardagi bekorchi daydilarni to‘plab, olomonni yig‘ib, shaharda g‘alayon boshladilar. Ular: “Pavlus bilan Silani qidirib topamiz, xalqning oldiga olib chiqamiz”, deb Yason degan odamning uyiga hujum qildilar.
6 Ammo ularni topa olishmadi. So‘ngra Yason bilan bir necha imonlilarni shahar amaldorlari huzuriga sudrab keldilar va shunday deya shovqin soldilar: “Anavi odamlar butun dunyoni ostin–ustin qilib, bizning shahrimizga ham kelibdilar.
7 Yason o‘sha odamlarga uyidan joy beribdi. Ularning hammasi Iso degan boshqa shoh bor, deb Qaysarning farmonlariga qarshi chiqyaptilar.”
8 Xalq va shahar amaldorlari bu gaplarni eshitib, bezovtalanib qoldilar.
9 Ular Yason va boshqa imonlilardan garovga pul olib, ularni qo‘yib yubordilar.
10 Qorong‘i tushgach, imonlilar Pavlus bilan Silani Beriya shahriga jo‘natdilar. Ular shaharga kelib, yahudiylar sinagogasiga kirdilar.
11 Bu yerdagi yahudiylar Salonikadagi yahudiylarga qaraganda keng fikrli edilar. Ular zo‘r ishtiyoq bilan Iso haqidagi xabarni tinglashar, Pavlusning aytganlari haqiqat ekanini ko‘rish uchun Muqaddas Bitiklarni har kuni tadqiq etishardi.
12 Ularning ko‘pchiligi shu boisdan imonga keldilar, shuningdek, yuqori martabali yunon ayol va erkaklarining ko‘pchiligi ham imonga keldilar.
13 Ammo Salonikadagi yahudiylar, Pavlus Beriyada Xudoning kalomini va’z qilibdi, degan gapni eshitganlarida, ular Beriyaga kelib, olomonni gijgijlab, qayradilar.
14 Shunda imonlilar Pavlusni zudlik bilan dengiz bo‘yiga jo‘natib yubordilar. Sila bilan Timo‘tiy esa Beriyada qoldilar.
15 Pavlusni kuzatib ketganlar uni Afinagacha olib borib qo‘ydilar. Ular Pavlusdan: “Sila bilan Timo‘tiy tezroq mening oldimga yetib kelsin”, degan ko‘rsatmani olganlaridan keyin Beriyaga qaytib ketdilar.
16 Pavlus Sila bilan Timo‘tiyni Afinada kutarkan, shahar butlarga to‘lib ketganini ko‘rib, ta’bi juda xira bo‘ldi.
17 Pavlus sinagogada yahudiylar va taqvodor yunonlarga dalillar keltirdi. Shuningdek, shahar maydonida har kuni duch kelgan odamlarga ham va’z qildi.
18 Bir necha epikurchi va stoik faylasuflar ham Pavlus bilan bahsga kirishdi. Ba’zilari: “Bu mahmadona nima demoqchi?” desa, boshqalari: “U begona xudolar to‘g‘risida va’z qilyapti” der edi. Pavlus Iso to‘g‘risidagi Xushxabarni va o‘liklardan tirilishni va’z qilayotgani uchun shunday deb aytardilar.
19 Ular Pavlusni ushlab, Aryopagos kengashiga olib bordilar va shunday dedilar: “Sen o‘rgatayotgan yangi ta’limot nima ekanini biz ham bilishimiz mumkinmi?
20 Bu ta’limoting bizga bir oz g‘alati tuyulyapti, shuning uchun bu nimani anglatishini bilmoqchimiz.”
21 (Hamma Afinaliklar va bu yerda yashayotgan musofirlar butun vaqtlarini oxirgi yangiliklarni aytib berish yoki eshitish bilan o‘tkazishni yaxshi ko‘rishardi.)
22 Pavlus Aryopagos kengashining oldiga chiqib, shunday dedi: — Ey Afinaliklar! Sizlar har jihatdan g‘oyat dindor ekaningizni ko‘rib turibman.
23 Men butun shaharni kezib chiqib, sizlar sajda qilayotgan narsalarga diqqat bilan nazar tashladim. Men o‘sha narsalarning orasidan “Noma’lum xudoga” degan yozuv bitilgan qurbongohni ko‘rdim. O‘zlaringiz bilmasdan turib sajda qilayotgan Xudoni men sizlarga anglatay.
24 Olamni va undagi hamma narsalarni yaratgan Xudo yeru osmonning Egasi bo‘lib, inson qo‘li bilan yasalgan sajdagohlarda yashamaydi.
25 Har qanday odamga jon, nafas va hamma narsani Uning O‘zi bergan. Shuning uchun U insonning qo‘liga qarab kolmagan. U hech narsaga muhtoj emas.
26 Xudo bitta odamdan jamiki elatlarni yaratib, ularni butun yer yuziga joylashtirdi. U elatlarning hayoti vaqtini va ular istiqomat qiladigan joylarning chegaralarini belgilab berdi.
27 Xudo bularni, Meni qidirsinlar, paypaslanib bo‘lsa–da, topsinlar, deb qildi. Haqiqatan ham, U har birimizdan uzoqda emas.
28 Zotan, “biz Unda yashaymiz, Unda harakat qilamiz va Unda mavjudmiz.” Sizning shoirlaringizdan biri shunday degan edi: “Biz ham Uning zurriyotimiz.”
29 Biz Xudoning zurriyotidan ekanmiz, Xudoni inson o‘z san’ati va mahorati bilan shaklga solgan oltinga yoki kumushga, yo toshga o‘xshatmasligimiz kerak.
30 Xudo o‘tmishda insoniyatning johilligiga e’tibor bermadi. Endi esa U hamma joydagi jamiki xalqlarga: “Tavba qilinglar!” deb amr bermoqda.
31 Chunki U dunyo xalqlarini O‘zi tayinlagan Zot orqali adolat bilan hukm qiladigan kunni belgiladi. O‘sha Zotni o‘likdan tiriltirdi. Shu yo‘sinda jamiki insonlarga bu Zotning tayinlanganini isbot qildi.
32 Ular Pavlusning o‘liklar tirilishi haqidagi gapini eshitganlarida, ba’zilar uni masxara qildi, ammo boshqalar: “Biz bu haqda yana sizning gaplaringizni eshitmoqchimiz”, dedilar.
33 Shunday qilib, Pavlus ularning oldidan ketdi.
34 Bir necha odam unga ergashib, imonga keldi. Imonga kelganlarning orasida Aryopagos kengashining a’zosi Dionis, Damar ismli ayol va boshqa odamlar ham bor edi.
