Chiqish 22 bob

1 Mulkni himoya qilish to‘g‘risida qonun–qoidalar. 16 Ijtimoiy javobgarlik to‘g‘risida qonun–qoidalar.

1 Birortasi mol yoki qo‘yni o‘g‘irlab, so‘ysa yoki sotsa, o‘g‘ri molning evaziga beshta mol, qo‘yning evaziga to‘rtta qo‘y to‘lasin.
2 O‘g‘irlangan hayvonni o‘g‘ri qaytarishi kerak bo‘lsa–yu, lekin o‘g‘ri tovon to‘lay olmasa, u o‘g‘irlagan hayvon evaziga qul qilib sotilsin.
3 -
4 O‘g‘irlangan hayvon tiriklayin o‘g‘rining qo‘lida topilsa, topilgan hayvon mol bo‘ladimi yo eshak yoki qo‘y bo‘ladimi, ikki baravar qilib tovon to‘lasin. Birortasi kechasi devor teshayotgan o‘g‘rini ko‘rib qolib, o‘g‘rini urib o‘ldirib qo‘ysa, o‘g‘rini o‘ldirgan odam aybdor emas. Agar o‘g‘irlik kunduzi sodir bo‘lsa, qon to‘kkan odam aybdor bo‘ladi.
5 Agar birortasi birovning dalasiga yoki uzumzoriga chorvasini o‘tlatgani qo‘yib yuborsa, chorva ekinzorni yoki uzumzorni payhon qilsa, chorva egasi o‘zining dalasidan yoki uzumzoridan yaxshi hosilini dalaning egasiga qaytarib berishi lozim.
6 Agar birortasi olov yoqsa, olov changalzor bo‘ylab birovning dalasiga o‘tib, o‘sayotgan donni yoki o‘rib, bog‘lab qo‘yilgan g‘allani yondirib yuborsa, olov yoqqan odam hamma zararni qoplashi lozim.
7 Birortasi pulini yoki buyumini qo‘shnisiga saqlash uchun bersa, ammo shular qo‘shnisining uyidan o‘g‘irlanib, o‘g‘ri topilsa, o‘g‘ri ikki baravar qilib to‘lashi kerak.
8 O‘g‘ri topilmasa, uy egasi hakamlar huzuriga kelib: — Qo‘shnimning mulkiga qo‘limni tekkizmaganman, — deb qasam ichsin.
9 Kimdir yo‘qotib qo‘ygan biror buyumi, moli, eshagi, qo‘yi, kiyimi to‘g‘risida qo‘shnisi bilan janjallashib qolsa, bu meniki, deb da’vo qilsa, ikkovi ham, ajrim qilamiz, deb hakamlar huzuriga borsin. Hakamlar aybdor deb topgan odam buyum egasiga ikki baravar tovon to‘lashi kerak.
10 Birortasi qo‘shnisiga eshagini yo molini yoki qo‘yini yoxud boshqa hayvonini qarab turgani bersa–yu, o‘sha hayvon o‘lib qolsa, yoki shikastlansa, yoki o‘g‘irlab olib ketilgan bo‘lsa, lekin guvoh bo‘lmasa,
11 olgan odam hayvon egasiga shunday qasam ichsin: — Xudo haqi, sening mulkingga qo‘limni tekkizmaganman. Hayvon egasi qasamga ishonsin, qo‘shnisi tovon to‘lamasin.
12 Ammo olgan odamnikidan o‘sha hayvon o‘g‘irlangan bo‘lsa, u hayvon egasiga tovon to‘lashi lozim.
13 Agarda hayvonni biror yirtqich tilka–pora qilgan bo‘lsa, dalil qilib burdalarini ko‘rsatsin. Burdalangan bo‘laklari uchun u tovon to‘lamaydi.
14 Birortasi boshqasining hayvonini so‘rab olgan bo‘lsa–yu, hayvon shikastlansa yoki o‘lsa, lekin o‘sha paytda egasi hayvonning oldida bo‘lmasa, so‘rab olgan odam hayvon uchun tovon to‘lasin.
15 Agar o‘shanda egasi o‘z hayvoni yonida bo‘lsa, tovon to‘lamasin. Agar hayvon yollab olingan bo‘lsa, yollangan bahosi to‘lansin.
16 Kimki voyaga yetgan va unashtirilmagan qizni zo‘rlab, u bilan yotsa, o‘sha odam u qiz uchun qalin bersin, o‘sha qizga uylansin.
17 Agar otasi qizni o‘sha odamga berishga rozi bo‘lmasa, o‘sha odam voyaga yetgan qizlarga beriladigan miqdordagi pulni qizning oilasiga to‘lasin.
18 Jodugarlarni tirik qoldirmanglar.
19 Hayvon bilan jinsiy aloqa qilgan odamning jazosi o‘limdir.
20 Faqat Men, Egangizdan, boshqa xudolarga qurbonlik keltirgan odamni o‘limga hukm qilinglar.
21 Musofirni ezib, unga zulm o‘tkazmanglar. O‘zlaringiz ham Misrda musofir bo‘lgan edingizlar.
22 Bevalarga va yetimlarga jabr qilmanglar.
23 Agar shunday qilsangiz, ular Menga yolvoradilar. Men ularning nolalarini eshitaman.
24 Men qattiq g‘azablanib, erkaklaringizga qirg‘in keltiraman. Oqibatda xotinlaringiz beva, bolalaringiz yetim bo‘lib qoladi.
25 Mening xalqimdan birorta kambag‘alga qarz bersangiz, qarz beruvchi sifatida uni siquvga olmanglar, undan foiz talab qilmanglar.
26 Agar qo‘shningizning to‘nini garovga olgan bo‘lsangiz, kun botmasdan oldin to‘nini qaytarib bering.
27 O‘sha to‘n qo‘shningizning bittayu bitta yopinchig‘idir. Bo‘lmasa, qo‘shningiz nimani yopinib uxlaydi?! U Menga yolvorganda, eshitaman. Men rahmdilman.
28 Meni, Xudoyingizni, xo‘rlamanglar, oqsoqollaringizdan birontasini ham qarg‘amanglar.
29 Xirmoningizning hosilidan, zaytun moyi va sharobdan Menga nazr qilishni kechiktirmanglar. To‘ng‘ich o‘g‘illaringizni Menga bag‘ishlanglar.
30 Mol va qo‘y– echkilaringizning birinchi erkak bolasini ham Menga bag‘ishlanglar. Ular yetti kun onasi bilan bo‘lsin, sakkizinchi kuni esa ularni Menga nazr qilinglar.
31 Sizlar Mening muqaddas xalqim bo‘linglar. Dalada yirtqich tilka–pora qilgan hayvonning go‘shtini o‘zlaringiz yemanglar, itlarga beringlar.